Ondernemers tevreden met Nederlandse economie, minder over kabinetsbeleid
Ondernemers niet tevreden over aanpak kabinet
Vier op de tien ondernemers staan volledig of grotendeels achter de economische aanpak van het kabinet (Figuur 1). Ruim de helft in beperkte mate of helemaal niet. In november 2021 was het draagvlak even groot.
Dezelfde vraag is ook gesteld aan ‘gewone’ Nederlanders (in het I&O Research Panel). Niet-ondernemende Nederlanders en ondernemers gaan gelijk op qua steun aan de economische aanpak van het kabinet.
Ontevreden ondernemers zeggen in een toelichting dat de economische aanpak rondom de energietransitie en klimaatplannen, de coronamaatregelen en de bestrijding van inkomensongelijkheid te wensen overlaat. Daarnaast ervaren ze ook veel regeldruk.
Aan de economische ontwikkeling zelf ligt het niet: twee derde van de ondernemers beoordeelt de economie in februari 2022 als (zeer) goed. Dit is vergelijkbaar met november 2021 en aanzienlijk beter dan in mei 2021.
Ook als het gaat om hun eigen omzet, verwachten de meeste ondernemers geen problemen (Figuur 2). Ondernemers in de handel, logistiek en horeca verwachten vaker dan gemiddeld een stijging van de omzet dan ondernemers in de financiële en zakelijke dienstverlening.
Al met al maakt de helft van de ondernemers zich geen of weinig zorgen over de toekomst. Ondernemers die actief zijn in de handel, logistiek en horeca maken zich vaker (zeer) grote zorgen over de toekomst van hun onderneming. Zzp’ers maken zich daarentegen vaker niet of nauwelijks zorgen over de toekomst van hun werk.
Regelgeving en arbeidsmarkt grootste uitdagingen
Een kwart van alle ondernemers vindt dat de arbeidsmarkt en nieuwe of huidige regelgeving de grootste uitdagingen zijn voor hun organisatie. Ondernemers geven aan te vrezen voor de krapte op de arbeidsmarkt, schaarse grondstoffen en een eventuele nieuwe ronde van belemmerende coronaregels later in het jaar. Daarnaast noemden ondernemers ook andere uitdagingen: o.a. stijgende inflatie en de toenemende brandstof- en energieprijzen. Deze laatste uitdaging wordt vaak door ondernemers gekoppeld aan de oorlogssituatie in Oekraïne.
Verantwoording
Het I&O Research Ondernemerspanel brengt de wensen en ervaringen van ondernemers op voor hen relevante thema’s als innovatie, ondernemersklimaat, duurzaamheid of internationaal ondernemen representatief in beeld. De eerste meting is in mei 2021 uitgezet en in november 2021 peilden we opnieuw hoe ondernemers de stand van zaken van de economie beoordelen, welke verwachtingen zij hebben en uitdagingen zij zien. Deze derde peiling behandelt grotendeels dezelfde onderwerpen.
Van 18 februari tot 3 maart 2022 werkten 1.620 ondernemers uit het Ondernemerspanel mee aan het onderzoek. De resultaten zijn gewogen op het aantal werkzame personen en de sector waarbinnen de ondernemingen werkzaam zijn. Daarmee zijn de resultaten representatief voor alle ondernemers in Nederland, op de aspecten sector en grootteklasse.
Belangrijke kanttekening: Het conflict in Oekraïne begon op 24 februari. Drie kwart van de ondernemers had de vragenlijst toen al ingevuld. Over het algemeen hebben de gebeurtenissen in Oekraïne nauwelijks invloed gehad op de vragen die gaan over de economie.
Het I&O Ondernemerspanel bevat 3.600 leden die zijn geworven via diverse werkgelegenheidsonderzoeken en via gerichte uitnodiging.
Waar mogelijk zijn de uitkomsten van de Ondernemerspeiling vergeleken met een onderzoek onder Nederlanders in het I&O Research Panel dat ook in februari 2022 is uitgevoerd. Aan dat onderzoek werkten 1.219 Nederlanders van 18 jaar of ouder mee.
Het hele rapport is hier te lezen.
Ester Hilhorst
Onderzoeksadviseur