Eén op acht kiezers wil dat verkiezingen worden uitgesteld
Coronavirus zou 2 procent kiezers thuis kunnen houden
Als gevraagd wordt “Als het coronavirus nog heerst ten tijde van de verkiezingen (15-17 maart), heeft dat dan invloed op of u wel of niet gaat stemmen?” zegt 2 procent van alle kiesgerechtigden uit angst voor besmetting niet te gaan stemmen. Van degenen die ‘zeker’ wilden gaan stemmen blijft 93 procent bij zijn mening, haakt 1 procent af en 5 procent twijfelt. Dit blijkt uit onderzoek dat I&O Research uitvoerde op verzoek van Op1.
Bekijk hier de toelichting die onderzoeker Peter Kanne geeft bij Op1 van 25 januari.”
Weinig verschil naar leeftijd en politieke voorkeur
Als we deze vraag uitsplitsen naar leeftijd zien we opvallend kleine verschillen. De intentie te gaan stemmen is (blijft) hoog onder de ouderen. Met name 70-plussers (die met de post kunnen stemmen) zijn vaak van plan te gaan stemmen (94%).
Ook naar huidige politieke voorkeur zijn de verschillen niet groot. Kiezers van de PvdD en PVV lijken het meest te twijfelen, maar de verschillen zijn klein en niet significant. Kiezers die in 2017 op 50Plus stemden zeggen in 8 van de gevallen niet te gaan stemmen vanwege coronavirus en nog eens 10 procent twijfelt.
Eén op acht wil dat verkiezingen worden uitgesteld
Van alle stemgerechtigde kiezers vindt 13 procent dat de Tweede Kamerverkiezingen moeten worden uitgesteld, 78 procent vindt dat ze gewoon moeten doorgaan en 9 procent weet het niet.
Degenen die vinden dat de Tweede Kamerverkiezingen moeten worden uitgesteld vinden we vooral onder mensen die niet zeker weten of ze wilden gaan stemmen of het niet van plan zijn. Van degenen die – zonder coronavirus – zeker zouden gaan stemmen, vindt 11 procent dat de verkiezingen moeten worden uitgesteld.
60-69 jarigen vaker voor uitstel
Vooral 60-69 jarigen vinden relatief vaak dat de Tweede Kamerverkiezingen moeten worden uitgesteld, 70-plussers scoren hier gemiddeld (13%: uitstellen).
Waarom verkiezingen niet uitstellen? “De democratie moet door”
De 78 procent die vindt dat de verkiezingen moeten doorgaan geeft daarvoor de volgende redenen.
- Democratisch proces moet doorgaan.
- Juist nu omdat het kabinet demissionair is.
- Er worden al veel zaken besloten zonder de kiezers erbij te betrekken, dat mag niet langer duren.
- Het kan veilig.
Zoals een kiezer het uitdrukt:
“De democratie moet door. Er gebeuren zoveel dingen waarbij het volk niet wordt gekend of gehoord dat dit een erg belangrijk moment is voor verkiezingen.”
Waarom verkiezingen wel uitstellen? Als mensen erdoor thuisblijven is dat niet eerlijk
De 13 procent die vindt dat de verkiezingen moeten worden uitgesteld licht dat toe met:
- Het kan niet veilig.
- Alles wordt afgelast, waarom dan dit evenement niet?
- De verkiezingen nu door laten gaan houdt mensen thuis uit angst voor besmetting.
- Iedereen moet een gelijke kans krijgen om te kunnen stemmen.
- Politici / bestuurders moeten nu niet met de verkiezingsstrijd bezig zijn, maar met het oplossen van de coronacrisis.
Weinig verschil naar politieke voorkeur
De verschillen naar politieke voorkeur zijn opnieuw erg klein. Kiezers van CDA, CU en PvdA en PvdD vinden in 14 à 15 procent van de gevallen dat de verkiezingen moeten worden uitgesteld. Van de kiezers die in 2017 op 50Plus stemden vindt 20 procent dat ze moeten worden uitgesteld.
Verantwoording
Dit onderzoek vond plaats van vrijdagavond 22 januari tot maandagochtend 25 januari 2021. Er werkten in totaal 2.232 Nederlanders van 18 jaar of ouder mee aan dit onderzoek. De onderzoeksresultaten zijn gewogen op geslacht, leeftijd, regio, opleidingsniveau en stemgedrag bij de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2017. De weging is uitgevoerd conform de richtlijnen van de Gouden Standaard. Hiermee is de steekproef representatief voor de kiesgerechtigde Nederlandse inwoners (18+), voor wat betreft deze achtergrondkenmerken.
Het gehele rapport
Peter Kanne
Senior onderzoeksadviseur
Milan Driessen
Onderzoeker