Eén jaar corona: helft Nederlanders minder gelukkig
De helft van de Nederlanders (53%) voelt zich minder gelukkig dan een jaar geleden, vóór de coronacrisis. Slechts een tiende voelt zich juist gelukkiger en de rest is even gelukkig. Met name jongeren van 18 tot 25 jaar voelen zich vaker ongelukkig dan een jaar geleden: zes op de tien jongeren (63%) zijn minder gelukkig. Ondanks alle consequenties van de coronacrisis zijn de meeste Nederlanders toch optimistisch. Zeven op de tien zien de toekomst met vertrouwen tegemoet. Dit blijkt uit onderzoek van I&O Research in opdracht van Mezza, het magazine van AD, BN DeStem, Brabants Dagblad, Eindhovens Dagblad, De Gelderlander, PZC, De Stentor en Tubantia.
Geestelijke gezondheid lagere beoordeling dan eerdere jaren
Voorgaande is wat mensen nu zelf zeggen, maar ook als we het vergelijken met eerder onderzoek (longitudinaal), is een duidelijke afname te zien in hoe mensen hun eigen geestelijke gezondheid beoordelen. Een kleine 15 procent noemt zijn geestelijke gezondheid uitstekend, terwijl dit in 2014 tot en met 2018 ongeveer een derde was.
Wat betreft de lichamelijke gezondheid zien we dit verschil niet. Wel bewegen en sporten Nederlanders minder dan vóór de coronacrisis. De intenties van Nederlanders om voldoende te bewegen en gezond te eten zijn gelijk gebleven met de intenties van vóór de coronacrisis. Door de coronamaatregelen is het echter voor veel mensen lastiger om genoeg te blijven bewegen, omdat bijvoorbeeld hun teamsport niet door kan gaan of de sportscholen dicht zijn. Ruim de helft van de Nederlanders is wel meer gaan wandelen.
Nederlanders zijn veel van wat ze leuk vinden minder gaan doen
Door de coronacrisis is het leven van de gemiddelde Nederlander er anders uit gaan zien. Sommige activiteiten doet men door de crisis juist meer en sommige minder. Dit draagt bij aan een goed of slecht gevoel. De top 5 van activiteiten die Nederlanders meer zijn gaan doen en die bijdragen aan een goed gevoel zijn wandelen, gezelschapsspellen spelen, gezond eten, een boek lezen en koken. We zijn echter ook meer gaan piekeren, vervelen en we zitten meer. De top 5 activiteiten die Nederlanders minder zijn gaan doen, die juist bij kunnen dragen aan een goed gevoel, zijn seks hebben met iemand, goed slapen, knuffelen, goede gesprekken voeren en bewegen. Waar we blij van worden is dat we minder ruzie maken, minder vaak roddelen en iets minder roken. Als laatst gaan Nederlanders minder vaak met klachten naar de dokter.
Afgezien van of een activiteit bijdraagt aan geluk zijn alle Nederlanders (gemiddeld) vaker online aankopen gaan doen, ze zitten meer (bijvoorbeeld vaker voor een scherm of op de telefoon), maar wandelen ook vaker. Ze kijken vaker televisie. Activiteiten die Nederlanders minder doen dan een jaar geleden: ze kleden zich minder vaak leuk aan, knuffelen minder, sporten en bewegen minder en voeren minder vaak goede gesprekken.
Nederlanders missen met name het sociale contact met anderen
Wat zijn de consequenties van de coronacrisis voor het gevoel en gedrag van Nederlanders? Dit varieert sterk. Gemiddeld zijn mensen niet eenzamer, meer geïrriteerd of moedeloos geworden van de coronamaatregelen. Jongeren van 18 tot 25 jaar hebben hier wel meer last van. De beperking van het sociale contact raakt Nederlanders het meest. Zo missen zeven op de tien Nederlanders (71%) het fysieke contact met hun naasten zoals knuffelen en aanraken, men verlangt hevig naar sociale activiteiten (79%). Nederlanders worden ongelukkig van het beperkte sociale contact. Bijna de helft van de Nederlanders is wel blij dat men anderen geen hand of drie zoenen meer hoeft te geven. Driekwart denkt overigens dat veel veranderingen zullen blijven na de coronacrisis.
Vooral jongeren hebben last van de coronacrisis
Met name jongeren van 18 tot 25 jaar ondervinden last van de coronacrisis. Zij voelen zich vaker ongelukkig en moedeloos. Zeven op de tien jongeren (71%) zijn moe van het niet normaal kunnen leven. Jongeren piekeren meer en vervelen zich vaker. Bijna zes op de tien 18 tot 25-jarigen zijn meer gaan piekeren en 67 procent is zich meer gaan vervelen. Ook voelen jongeren zich eenzamer dan een jaar geleden (62%).
Onder jongeren van 18 tot 25 jaar zijn de grootste verschillen te zien in gedrag ten opzichte van voor de coronacrisis. Jongeren drinken minder vaak alcohol (41%). Hoewel dat ook opgevat kan worden als een positief effect, het is voor zes op de tien jongeren wel iets dat bijdraagt aan hun geluk. Ook kleden zes op de tien jongeren (63%) zich minder vaak leuk aan. Terwijl dit negen op de tien jonge vrouwen juist blij maakt. Ook mist 45 procent van de jongeren seksueel contact.
Gezinnen en relaties: geen grote negatieve gevolgen
De meningen van ouders met thuiswonende kinderen over de consequenties van de coronacrisis zijn verdeeld. Volgens een deel van hen is het goed vol te houden en is de relatie met de kinderen verbeterd (37%). Voor anderen levert het spanningen op in het gezin (27%) of wordt men wel eens gek van elkaar (38%).
De coronacrisis lijkt geen grote negatieve invloed te hebben op relaties. De spanningen lopen gemiddeld niet vaker op en men zit niet op elkaars lip. Bij een deel heeft de coronacrisis juist bijgedragen aan het nog beter worden van de relatie. Met name jongeren in een relatie vinden dit: zes op de tien vinden dat zij dichter naar elkaar toe zijn gegroeid tijdens de coronacrisis (gemiddeld 29%) en bij 43 procent is er meer vertrouwen ontstaan (gemiddeld 16%).
Onderzoeksverantwoording
I&O Research voerde dit onderzoek uit in opdracht van ADR Nieuwsmedia. Een digitale vragenlijst is uitgezet in het I&O Research Panel. Het onderzoek vond plaats van woensdag 3 februari tot en met zondag 7 februari 2021. In totaal werkten 2.139 Nederlanders van 18 jaar of ouder mee aan dit onderzoek. De onderzoeksresultaten zijn gewogen op geslacht, leeftijd, regio, opleidingsniveau en stemgedrag bij de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2017. De weging is uitgevoerd conform de richtlijnen van de Gouden Standaard. Hiermee is de steekproef representatief voor de Nederlandse inwoners (18+), voor wat betreft deze achtergrondkenmerken.
- Download hier het volledige rapport.
- Klik hier voor het artikel van Mezza.
[1] Vergelijking met eerder representatief onderzoek van I&O Research over decentralisaties in de zorg.
Denise Kroese
Onderzoeker
Peter Kanne
Senior onderzoeksadviseur