Onderzoek onder anderstaligen
Inburgering en onderzoek
De positie van allochtonen in de Nederlandse samenleving is een zeer actueel thema. Inburgering en integratie staan al een reeks van jaren centraal van het maatschappelijke en politieke debat. Er is volop media-aandacht voor het thema en met de invoering van de Wet Inburgering (2007) is een belangrijke stap gezet om zowel oud- als nieuwskomers die nog onvoldoende Nederlands spreken bij te scholen. Het zal echter nog een tijd duren voordat deze inhaalslag volledig gemaakt is.
Wat betekent dit voor beleidsonderzoekers? Hoe krijg je tot die tijd inzicht in de ervaringen, wensen en behoeften van anderstaligen in Nederland over onderwerpen, zoals discriminatie, inburgeringstrajecten, onderwijs en sport, participatie en tevredenheid op het gebied van wonen?
Praktische oplossingen
Vrijwel alle onderzoeksmethoden die normaal gesproken voor nederlandstalige doelgroepen worden ingezet, kunnen ook voor anderstaligen doelgroepen worden gebruikt. Dat geldt zeker voor online, schriftelijke en telefonische enquetes, face-to-face interviews, groepsgesprekken en straatinterviews. Er zijn meerdere praktische manieren om dit soort methoden geschikt te maken voor anderstaligen.
De meest voor de hand liggende is door de teksten te vertalen. Voor respondenten die het Nederlands niet beheersen is dit de enige optie. Hierbij kan zowel gedacht worden aan het vertalen van online en schriftelijke vragenlijst of aan de inzet van native speakers of tolken bij telefonische en face to face interviews of groepsgesprekken.
Een andere optie, met name voor respondenten die Nederlands een lastige taal vinden, is om te werken met vragenlijsten die (deels) bestaan uit symbolen of plaatjes. Dit verkleint de kans dat taal een struikelblok vormt.
Een vorm van onderzoek waarin taal nauwelijks een rol speelt, is het foto-onderzoek. Het houdt in dat men de eigen leefwereld via foto’s in beeld brengt. Dit geeft een extra nuance aan feitelijke cijfers en gegevens en ‘verlevendigt’ de situatie waarin diverse inwoners verkeren.