Stijgende lijn in acceptatie Suikerfeest in Nederland

Jaarlijks vieren ongeveer een miljoen Nederlanders het Suikerfeest (Eid al Fitr)*. In de aanloop naar dit feest besteedt de NTR er journalistieke aandacht aan. Om inzicht te verkrijgen in hoe Nederlandse moslims dit feest, en de weken die er aan voorafgaan, ervaren voerde Ipsos I&O een onderzoek uit in opdracht van de NTR. Uit eerdere ervaringen bleek dat het niet goed mogelijk is om een representatief beeld te schetsen van dé Nederlandse moslim. Daarom is in dit onderzoek gekozen voor een kwalitatieve insteek. In totaal spraken we met 20 Nederlandse moslims via 1-op-1-gesprekken en focusgroepen. De kwalitatieve opzet maakt het mogelijk om indicatieve inzichten te bieden in de betekenis en beleving van het Suikerfeest.

Naast de focusgroepen en interviews met moslims voerden we ook een beknopt kwantitatief onderzoek uit, representatief voor de volwassen Nederlandse bevolking, om te meten hoe er in de samenleving naar het feest wordt gekeken.

Meer aandacht voor Eid al Fitr

Er wordt in Nederland steeds meer rekening gehouden met de viering van het Eid al Fitr. Uit de interviews met Nederlandse moslims blijkt dat zij steeds meer aandacht en belangstelling voor het feest ervaren in winkels, in online uitingen en door niet-islamitische mede-Nederlanders.
Sommige winkels bieden een speciaal op Eid al Fitr toegesneden assortiment aan. Denk hierbij aan speciale ‘Eid Mubarak’ versiering, halal worst, dadels van exportkwaliteit, dadelkoekjes en modest fashion. Deze items worden niet alleen aangeboden in gespecialiseerde winkels, maar ook grote winkelketens zoals Albert Heijn, Dirk van den Broek, Wibra, H&M en HEMA doen hieraan mee. Geïnterviewden geven aan dat zij zich hierdoor erkend voelen in hun beleving van Eid al Fitr.

Online kunnen er veel recepten worden gevonden voor het feestmaal tijdens Eid. Daarnaast zijn er influencers actief rondom de viering van het feest. Eén van de voorbeelden hiervan is Donny Roelvink, die zich heeft bekeerd tot de Islam en die nu een Ramadanvlog heeft. Naast Nederlandse vloggers worden er ook vloggers gevolgd uit landen zoals de Verenigde Staten of uit Saoedi Arabië. Uit de vlogs uit de Arabische context blijkt dat het feest meer op straat wordt gevierd dan in de westerse context.

Ook meer mogelijkheden op het werk

Op het werk wordt ook steeds meer rekening gehouden met het feit dat sommige Nederlanders aan de Ramadan doen en aansluitend Eid vieren. Bij sommige werkgevers worden er diversiteitsdagen aangeboden. Werknemers kunnen dan kiezen of ze deze dag inzetten op Goede Vrijdag of voor Eid. Uit de kwantitatieve meting blijkt dat 55 procent van de Nederlanders het goed vindt als moslims Eid als vrije dag opnemen en dat inruilen voor een andere feestdag. Een minderheid vindt dat Eid voor iedereen een vrije dag zou moeten zijn (20%). Uit de kwantitatieve meting blijkt ook dat het overgrote deel van de Nederlanders bekend is met Eid (88%). De helft van hen (44% van allen) zegt ook te weten wat het feest inhoudt. Uit een open doorvraag blijkt vervolgens dat bijna iedereen weet dat het om het verbreken van de Ramadan gaat.

Geïnterviewden uiten zich positief over de toekomst van de viering van Eid al Fitr in Nederland. Maatschappelijke ontwikkelingen zoals de opkomst van de PVV en de oorlog in Gaza zitten de viering niet in de weg. Deelnemers van het onderzoek stellen dat wat er in Gaza gaande is alleen maar bijdraagt aan de solidariteit die binnen de Ramadan en de Eid wordt gevoeld met mensen die het zwaar hebben.

Verantwoording

Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de NTR met behulp van individuele interviews, twee focusgroepen en een enquête.

De acht individuele interviews zijn uitgevoerd in de interviewstudio van Ipsos I&O in Amsterdam op 6 maart. De twee focusgroepen met ieder zes respondenten zijn online uitgevoerd op 14 maart. Binnen de selectie van respondenten is een spreiding gerealiseerd op geslacht, leeftijd en opleiding. Op deze manier is een evenwichtig opgebouwde groep Nederlandse moslims in het onderzoek betrokken.

De kwantitatieve enquête is uitgevoerd van 14 tot 17 maart, 1.052 Nederlanders hebben hieraan meegedaan. Het I&O Research Panel was de steekproefbasis. De uitkomsten zijn gewogen op geslacht, leeftijd, politieke voorkeur, opleidingsniveau en regio en daarmee op die punten representatief voor de Nederlandse bevolking.

*Al tijdens de eerste gesprekken bleek dat Suikerfeest een term is die door moslims nauwelijks wordt gebruikt. De naam Eid al Fitr wordt gebruikt door Arabisch sprekende mensen en Ramadan Bayrami door Turks sprekende mensen. Ramadanfeest is een goede middenweg, maar wordt niet veel gebruikt. In het vervolg van het rapport spreken we daarom van Eid al Fitr.