Vertrouwen in duurzame toekomst Tata Steel toegenomen onder inwoners IJmond

IJmonders ervaren vaak en soms hevige hinder, wat bij sommigen zelfs leidt tot slaapverstoring. Hoewel inwoners bekend zijn met de aanpak van de negatieve effecten van Tata Steel door gemeenten, is er weinig vertrouwen in de aanpak en de overheidsinstanties. Wel is het vertrouwen in een duurzame toekomst voor Tata Steel toegenomen.
Inwoners IJmond ervaren, net als in voorgaande jaren, een hoog woongenot
IJmonders beoordelen hun woongenot met een 7,4 (landelijk: 7,6[1]). Net als bij vorige metingen ziet driekwart zichzelf niet binnen een jaar verhuizen uit de regio (landelijk: 80%).
Wel maken vier op de tien (40%) inwoners zich zorgen over de invloed van hun leefomgeving op hun gezondheid. Landelijk maakt 15 procent zich hier zorgen over; in IJmond speelt dit dus veel meer dan in de rest van Nederland. Driekwart van de IJmonders die zich zorgen maken, doet dat omdat ze in de buurt wonen van bedrijven of industrie.
[1] Er is geen significant verschil gevonden tussen het landelijk beeld en dat in de regio IJmond
Figuur 1: U geeft aan dat u zich zorgen maakt of uw leefomgeving veilig is voor de gezondheid van u en uw familie. Waar maakt u zich het meeste zorgen over? Meerdere antwoorden mogelijk
Basis: Inwoners IJmond die zich zorgen maken of de eigen leefomgeving veilig is voor de eigen gezondheid en die van de familie (n = 251).

Als het gaat om hinderbeleving, zien we dat de geluidsoverlast is toegenomen: 45 procent ervaart dit dagelijks/wekelijks, waar dat 37 procent was in 2023. Die geluidsoverlast is voor drie vijfde van de IJmonders matig tot ernstig. Dit leidt bij sommigen tot matige tot ernstige slaapverstoring (vier op de tien inwoners die stof-, geluid- of geuroverlast ervaren, hebben hier last van). Een positieve(re) noot: vergeleken met 2023 is de hinder van stof gedaald (35% dagelijks/wekelijks hinder; 2023: 39%).
Bekend- en tevredenheid aanpak negatieve effecten Tata Steel blijven constant
We hebben IJmonders gevraagd in welke instituties zij vertrouwen hebben, als het gaat om zorg voor de leefomgeving. IJmonders hebben omtrent hun leefomgeving vooral vertrouwen in de gemeente (86%) en de GGD (74%). Inwoners verwachten sterker optreden tegen vervuilende bedrijven als Tata Steel.
Negen op de tien bewoners zijn – in meer of mindere mate – bekend met de aanpak van Tata Steel. Zij beoordelen de aanpak met een 5,9, een krappe voldoende dus. Een derde van de inwoners (34%) geeft een onvoldoende (cijfer 1-5).
Vertrouwen in duurzame toekomst Tata Steel toegenomen
Ten opzichte van het eerste meetjaar 2021, vinden meer inwoners dat Tata Steel zich genoeg inzet voor verduurzaming en dat de media-aandacht overdreven is. Er is vertrouwen in een duurzame toekomst voor Tata Steel (51%).
Figuur 2: In hoeverre bent u het eens met de volgende stellingen over Tata Steel?
Basis: Inwoners regio IJmond (n = 674).

Bewoners die klachten hebben, melden die meestal niet (43%). Ze hebben het idee dat er niets mee wordt gedaan. Wie wel een melding doet, doet dat vaak bij de gemeente of bij Tata Steel. Men is niet vaak tevreden over de afhandeling van de klacht (35% tevreden met gemeente, 50% tevreden met Tata Steel).
Inwoners Heemskerk positiever over leefomgeving dan inwoners Beverwijk en Velsen
Tot nu toe ging het over alle IJmonders, in deze laatste paragraaf bekijken we de uitkomsten voor de inwoners van de drie gemeenten die hier deel van uitmaken. Net als in voorgaande metingen is het woongenot hoger en de ervaren hinder lager in Heemskerk dan in Beverwijk en Velsen. Bovendien is het vertrouwen in de omgevingsdienst ODIJ in de gemeente Heemskerk gestegen. Inwoners van Heemskerk hebben ook meer vertrouwen in overheidsinstanties dan inwoners van de andere gemeenten.
Als gevolg van ondervonden hinder, hebben inwoners van Beverwijk het vaakst last van slaapverstoring. De bekendheid met de aanpak van Tata Steel daalt in Beverwijk. In Velsen zijn bewoners het minst tevreden over de aanpak.
Meer informatie vindt u hier.
Onderzoeksverantwoording
Dit onderzoek is in opdracht van de Provincie Noord-Holland voor de vijfde keer uitgevoerd onder inwoners van de gemeenten Beverwijk, Velsen en Heemskerk van 18 jaar en ouder. Samen ‘IJmonders’ genoemd.
De steekproef vormt een representatieve afspiegeling van de inwoners van deze drie gemeenten op de kenmerken geslacht, leeftijd en opleidingsniveau. De onnauwkeurigheidsmarges bij dit onderzoek (uitgaande van een betrouwbaarheidsinterval van 95%) lopen uiteen van ongeveer 1 procent tot 4 procent.
Het veldwerk liep via het Ipsos i-Say online access panel en telefonisch. Het onderzoek is uitgevoerd in de periode 18 oktober tot 12 november 2024. In totaal hebben 674 inwoners de vragenlijst ingevuld: 454 online vragenlijsten en 220 telefonische vragenlijsten.
Overzicht per gemeente: gemeente Beverwijk: n=190; gemeente Velsen: n=302; gemeente Heemskerk: n=182.
Daarnaast is een aantal vragen ook voorgelegd aan een groep Nederlanders van 18 jaar en ouder via het I&O Research Panel: n=1.130. Deze steekproef vormt een representatieve afspiegeling van de Nederlandse bevolking op de kenmerken geslacht, leeftijd, regio.

Nicole Nibbering
Onderzoeker

Bram Wolf
Senior onderzoeksadviseur