Opinie: Kom tot inkeer, Dilan Yesilgöz en Frans Timmermans, stop de polarisatie

“Dat VVD en GroenLinks-PvdA samen een nieuw kabinet gaan vormen, is de enige logische route, schrijft opinieonderzoeker Peter Kanne. ‘Yesilgöz en Timmermans: kom allebei tot inkeer. Kiezers hebben tabak van die polarisatie.”
Lees hier het volledige artikel.
Kom tot inkeer, Dilan Yesilgöz en Frans Timmermans, stop de polarisatie
Na de val van het kabinet Schoof is de PVV niet electoraal gestraft: in onze eerste peiling na de kabinetsval staat de partij van Wilders stabiel op 30 zetels. GroenLinks-PvdA en VVD profiteren niet. Wat gaan Dilan Yesilgöz en Frans Timmermans doen om het tij te keren? De sleutel voor structureel herstel ligt namelijk bij hen. Samen met Henri Bontenbal, Rob Jetten en anderen hebben zij nu de kans te komen tot een constructief landsbestuur.
Yesilgöz durft de PVV voor een volgend kabinet nog niet uit te sluiten*. Toch zou dat het enige logische zijn, niet alleen in het landsbelang, ook voor de eigen (VVD) kansen. Yesilgöz noemt Wilders’ keuze op te stappen onverantwoord “in een tijd van ongekende onzekerheid. Een oorlog om de hoek, een potentiële economische crisis.” Ook Timmermans vindt dat de problemen nu echt opgelost moeten worden. De twee hebben de kans dit samen aan te pakken, maar daarvoor is wel wat discipline van beiden gevraagd.
Vooralsnog ogen Timmermans en Yesilgöz echter als exen uit een slecht huwelijk. De Pavlov-reacties op elkaars inbreng zijn heel vermoeiend. Het is precies de polarisatie waar kiezers tabak van hebben. Bij GroenLinks-PvdA hebben ze bedacht dat het kabinet Schoof consequent het kabinet Wilders-Yesilgöz genoemd moet worden. Om de VVD maar blijvend te koppelen aan de PVV. Helemaal niets heeft de VVD met dit kabinet bereikt, zegt Timmermans. Yesilgöz: “Helemaal niets zou nog altijd beter zijn geweest dan de plannen die de heer Timmermans voor Nederland heeft.”
En daar gaan we weer.
Uit ons onderzoek blijkt dat de kloof tussen rechts en links zich verder verdiept. GL-PvdA kiezers hebben net zo’n hekel aan Yesilgöz als VVD-kiezers aan Timmermans. Van de VVD-kiezers wil maar 9 procent in een coalitie met GroenLinks-PvdA, 56 procent wil dat absoluut niet. VVD-kiezers voelen nog steeds meer aversie tegen GroenLinks-PvdA dan tegen de PVV. En daar maken de twee leiders het zelf naar.
“Kom tot inkeer” smeekt Timmermans. Hij wil dat de VVD nooit meer met Wilders in zee gaat. Anders gezegd: neem mij toch ook eens in overweging. Maar hoe kun je verwachten dat de persoon die je neerzet als degene die heult met de duivel – als ware het de duivel zelf – beantwoordt aan die avances?
Terwijl het de enige logische route is. Een nieuw kabinet met de PVV is in feite getalsmatig onmogelijk, zelfs als VVD en PVV nog zouden groeien. Nu hebben ze samen virtueel 53 zetels. Hoe kom je tot 76 zetels, met een gedecimeerde NSC en BBB en een CDA dat zeker niet meedoet? Zou JA21 echt 20 zetels halen?
Dus Dilan Yesilgöz, kom tot inkeer! Luister bijvoorbeeld naar JOVD-voorzitter Mauk Bresser: “Het is niet ideaal om samen te werken met partijen die verder van je af staan, maar het verschil is wel dat de PvdA in het verleden heeft bewezen (…) dat ze capabele mensen kunnen leveren, dat ze staan voor hun afspraken en dat ze doelen willen behalen die goed zijn voor de toekomst van dit land.”
En Frans Timmermans: kom tot inkeer! Het punt dat de VVD dit onzalige kabinet mogelijk maakte is gemaakt. Nu naar voren kijken. Máák jezelf acceptabel voor de VVD- en CDA-achterban, en daarmee voor hun leiders.
Dit sluit natuurlijk niet uit dat GroenLinks-PvdA en VVD elkaar bestrijden op ideeën, ze moeten júist hun inhoudelijke, ideologische verschillen uitvechten. Maar houd het zuiver, stop met op de man/vrouw spelen. Het voorkomt al te grote teleurstellingen als die onvermijdelijke coalitie met VVD en GroenLinks-PvdA er straks is. Misschien kan een kabinet dan weer vier volle jaren beleid uitvoeren? Want vergeet niet, de echte democratische lakmoesproef volgt pas ná het volgende kabinet.
* Vlak nadat dit artikel werd geplaatst maakte Dilan Yesilgöz bekend de PVV definitief uit te sluiten voor een volgend kabinet.

Peter Kanne
Senior onderzoeksadviseur