Kinderen willen meer gezonde en minder ongezonde reclames
I&O Research voerde voor UNICEF verdiepend onderzoek uit naar de kennis en houding van kinderen en jongeren over kindermarketing voor ongezond voedsel. We organiseerden drie geanimeerde focusgroepen met 10-, 14-, en 17-jarigen. De 10-jarigen geven hele pure reacties op reclames met relatief weinig argumentatie, 14-jarigen beoordelen reclames vooral op hoe deze in elkaar zitten en 17-jarigen zijn zich behoorlijk bewust van de marketingstrategieën en hebben hier al een duidelijkere mening over.
Via diverse kanalen zien kinderen en jongeren dag in dag uit gelikte – of irritante – reclames voor chips, snoep en frisdrank voorbij komen. Naarmate kinderen ouder worden, neemt het aantal blootstellingen aan reclames toe. Jongeren krijgen steeds meer toegang tot YouTube, TikTok en Instagram en hebben meer geld te besteden om zelf aan voedsel uit te geven. Hoe ouder, hoe bewuster ook van de slinkse marketingtechnieken én de gezondheidseffecten. Ze vinden het slim dat influencers als verkoopkracht worden ingezet. Toch denken veel jongeren zelf niet vatbaar te zijn voor deze reclames. Het lijkt hen een ingewikkelde klus om regels voor kindermarketing voor ongezond voedsel op te stellen. Echter, ze zijn het er over eens dat er meer reclames voor gezonde producten zouden moeten komen.
Overhandiging onderzoek in Den Haag
Het onderzoek is op 17 augustus door UNICEF en enkele deelnemende jongeren aangeboden aan demissionair staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Maarten van Ooijen. In dit rapport staan ook de oplossingen en adviezen van jongeren om kindermarketing voor ongezond voedsel aan te pakken.
Hieronder het persbericht van UNICEF.
UNICEF: kinderen willen reclames voor gezonde producten
De helft van alle kinderen en jongeren in Nederland geeft aan verleid te worden door reclames voor ongezond eten. Ze zien vooral veel reclames van snoep en chips en voornamelijk via sociale media. Dat blijkt uit een onderzoek van UNICEF Nederland. Ruim vier op de tien jongeren willen dat er een verbod komt op kinderreclames voor ongezond eten en drinken. “Zet gezonde producten net zo vakkundig in de markt als nu gebeurt met ongezonde producten.”
Om meer inzicht te krijgen in de ervaringen met reclames voor ongezond eten en drinken, deed UNICEF Nederland onderzoek onder Nederlandse kinderen en jongeren van tien tot achttien jaar. Uit het onderzoek blijkt dat kinderen en jongeren vrijwel de hele dag door geconfronteerd worden met reclames voor voornamelijk ongezonde voedingsproducten. De inzet van influencers om ongezond eten te promoten noemen de ondervraagde kinderen en jongeren heel effectief.
Door hun ontwikkeling zijn kinderen gevoelig voor marketingtechnieken. Dat geldt in het bijzonder voor kinderen in lagere sociaaleconomische posities of met een cultureel diverse achtergrond. Zij worden vaker dan gemiddeld blootgesteld aan reclame voor ongezonde producten en zijn vatbaarder voor deze reclames.
De impact van kindermarketing op ongezond eten en drinken is groot. Suzanne Laszlo, directeur UNICEF Nederland: “Als de reclames die je ziet alleen maar gaan over ongezonde verleidingen, dan zorgt dat uiteindelijk voor een ongezond voedingspatroon.”
Hoe ouder kinderen worden, hoe vaker zij worden blootgesteld aan marketingtechnieken. Tegelijkertijd denken jongeren van 17 jaar dat zij minder vatbaar zijn voor marketingtechnieken omdat ze zich er meer bewust van zijn. Laszlo: “Helaas laat onderzoek zien dat juist de omgeving een heel grote invloed heeft op de keuzes die wij maken.”
Volgens UNICEF Nederland is het belangrijk om het aanbod en de reclame van ongezond voedsel op plekken waar kinderen en jongeren vaak zijn zoals scholen, speeltuinen en sportlocaties te beperken. Op bijvoorbeeld televisie zou er een tijdslot kunnen komen waarbinnen alleen reclames voor gezond voedsel getoond mogen worden. Op sociale media zou alle reclame voor ongezond voedsel beperkt moeten worden. Jongeren zien ook een oplossing in meer reclames voor gezonde producten. Laszlo: “Simpel gezegd: zet gezonde producten net zo vakkundig in de markt als nu gebeurt met ongezonde producten.”
Het onderzoek is op 17 augustus door kinderen en jongeren aangeboden aan demissionair staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Maarten van Ooijen. In december vorig jaar kondigde hij aan dat het kabinet kindermarketing voor ongezonde voeding wettelijk gaat beperken. Van Ooijen: “Het is cruciaal dat kinderen en jongeren altijd een gezonde keuze kunnen maken. Deze inzichten van kinderen en jongeren helpen om een halt toe te roepen aan de wildgroei aan fastfoodrestaurants en andere ongezonde verleidingen in de omgeving van kinderen en jongeren”.
Roy van der Hoeve
Onderzoeksadviseur