Huisdierenpeiling: steeds minder vijvervissen en pluimvee in Nederland

Sinds 2002 laten Dibevo en de NVG jaarlijks onderzoek uitvoeren naar de honden- en kattenpopulatie in Nederland. Vanaf 2015 werden ook metingen van andere huisdieren meegenomen, zoals konijnen, knaagdieren, vissen en vogels. Ipsos I&O voert dit onderzoek sinds 2021 uit.

Bijna kwart van de huishoudens heeft een kat thuis

In ruim vier op de tien Nederlandse huishoudens (44%) zijn een of meerdere huisdieren aanwezig. Het vaakst katten (23% van de huishoudens heeft een kat) en honden (16%). Ander soorten huisdieren komen veel minder vaak voor: aquariumvissen (4%), sier- of zangvogels (3%) en vijvervissen (3%). Het aantal huishoudens met huisdieren is redelijk stabiel sinds 2021.

Figuur A – Heeft u op dit moment één of meerdere huisdier(en)?
Meerdere antwoorden mogelijk. Aandeel met en zonder huisdieren berekend.
Basis: Nederlandse huishoudens (2025, n=4.123).

Minder vijvervissen en vogels

Voor dit onderzoek is een schatting gemaakt van het totale aantal huisdieren in Nederland (het aantal huishoudens met dat huisdier vermenigvuldigd met het gemiddeld aantal huisdieren in het huishouden). Volgens deze schatting zijn er ongeveer 6 miljoen aquariumvissen en 4,5 miljoen vijvervissen in Nederland. In 2022 waren er naar schatting nog 7,1 miljoen vijvervissen. Ook het totale aantal hobbymatig gehouden kippen, ganzen en eenden (pluimvee) loopt terug: in 2021 waren dat er 2 miljoen, nu zijn dat er 1,1 miljoen.

Huisdieren brengen gezelligheid en vriendschap, maar helpen ook tegen eenzaamheid

Nederlanders kunnen verschillende redenen hebben om een huisdier te nemen. Nederlandse huisdierbezitters vinden dieren gezellig (81%), ervaren onvoorwaardelijke vriendschap van ze (49%) en vinden het ook fijn voor ze te zorgen (46%). Nederlanders houden honden vaak omdat ze ‘onvoorwaardelijke vriendschap’ bieden (volgens 69% van de hondenbezitters) of om actiever bezig te zijn (53%). Huisdieren die het vaakst worden gehouden tegen eenzaamheid zijn katten (31%), knaagdieren (27%) en honden (25%). 

Een dure liefde?

Om hun huisdier(en) te kunnen voeden en onderhouden geven huishoudens maandelijks gemiddeld
68 euro uit. Hiervan is 53 euro voor diervoer en 15 euro aan dierbenodigdheden zoals onderhoudsmateriaal of speelgoed voor de dieren. Huishoudens met honden[1] betalen gemiddeld het meest: 76 euro per maand. Huishoudens met knaagdieren betalen 21 euro per maand. De prijzen voor diervoer zijn afgelopen jaren toegenomen, maar huishoudens zijn naar eigen zeggen niet meer uit gaan geven. Sterker nog, de meeste huishoudens met een huisdier zeggen dat stijgende prijzen géén invloed hebben op hun uitgaven aan diervoer (69%; Figuur B). Als er wel gevolgen zijn, dan koopt men meer in de aanbieding (12%) of bezuinigen ze op hun eigen uitgaven zodat ze hetzelfde voer kunnen blijven kopen (11%).

Figuur B – Hebben de stijgende prijzen invloed gehad op uw uitgaven aan diervoer voor uw huisdier?
Meerdere antwoorden mogelijk.
Basis: Huishoudens met een huisdier (n = 1.939).

Minder snel naar de dierenarts

Een klein deel van de huisdiereigenaren zegt dat kostenstijgingen ertoe leiden dat ze minder snel naar de dierenarts gaan (7%). Dit geldt in het bijzonder voor huishoudens met een minimuminkomen (15% van hen zegt minder snel naar de dierenarts te gaan).

Figuur C – Hebben de stijgende prijzen invloed gehad op andere uitgaven aan uw huisdier?
Meerdere antwoorden mogelijk.
Basis: Huishoudens met een huisdier (n = 1.939).

Over het onderzoek

Dit onderzoek voerde Ipsos I&O uit namens Dibevo en de NVG. Dibevo is de landelijke brancheorganisatie voor ondernemers in de gehele gezelschapsdierenbranche, en de Nederlandse Voedingsindustrie Gezelschapsdieren (NVG) is Nederlandse brancheorganisatie en het kenniscentrum voor iedereen die hier beroepsmatig actief mee is.

Voor deze meting is een vragenlijst uitgezet in het I&O Research Panel onder Nederlanders van 18 jaar en ouder. De vragenlijst kon worden ingevuld van 30 januari tot en met 16 februari 2025. In totaal hebben 3.930 van de 7.000 benaderde panelleden de vragenlijst ingevuld. Dit is een respons van 56 procent. Daarnaast hebben nog 193 leden van PanelClix de vragenlijst ingevuld, waardoor de totale respons op 4.123 personen komt.

Op de data is een weging toegepast naar leeftijd, geslacht, regio en opleiding. Hiermee is de steekproef representatief voor de Nederlandse bevolking (18+) wat betreft deze achtergrondkenmerken. Er is daarnaast een weegcorrectie uitgevoerd om op huishoudniveau uitspraken te kunnen doen. 

_{[1] Er is niet gevraagd naar de uitgaven per dier, maar uitgaven per huishouden. De gemiddelde kosten voor diervoer zijn dus voor alle dieren in het huishouden. Hier zijn de gemiddelde uitgaven voor huishouden met honden berekend.}