Grotere bekendheid circulair ondernemen onder Overijsselse maakindustrie
Grotere bekendheid met begrip circulaire economie
Zeven op de acht bedrijven uit de Overijsselse maakindustrie (de industrie waar alles – van auto’s, elektronica, voedsel tot farmaceutische producten – wordt geproduceerd) kennen het begrip ‘circulaire economie’ of kunnen zelfs omschrijven wat het inhoudt. Een op de acht had er nog niet eerder van gehoord (13%). Dat is een kleiner deel dan in 2021, toen een op de zes Overijsselse productiebedrijven nog nooit van het begrip ‘circulaire economie’ had gehoord (17%).
Veel bedrijven passen ten minste één circulariteitsstrategie toe
Om te zien in hoeverre bedrijven circulair ondernemen is in het onderzoek gekeken naar de zes strategieën van de zogenaamde R-ladder (reduce, reuse, recycle: het nuttig toepassen van materialen, levensduur van producten en onderdelen verlengen, verminderen van consumptie en productie, het slimmer maken en gebruiken van producten) die bedrijven kunnen toepassen.
Eén op de tien Overijsselse productiebedrijven past geen enkele van deze circulariteitsstrategieën toe. Dit is vergelijkbaar met 2021. We zien dat bedrijven nu minder verschillende strategieën toepassen dan in 2021. Nu geven vier op de tien bedrijven aan meer dan vier strategieën toe te passen in hun bedrijfsvoering, in 2021 was dit nog ruim de helft. Onderstaande figuur toont dat bedrijven nu het vaakst recycling noemen (59%), gevolgd door reparatie en onderhoud (53%) en het slim ontwerpen van producten (50%).
Figuur 1. Manieren waarop bedrijven bijdragen aan de circulaire economie, op basis van de R-ladder
Motieven voor circulair ondernemen
De motieven van bedrijven om met circulariteit bezig te zijn, zijn divers. De twee meest genoemde motieven zijn: bedrijven willen hun (negatieve) impact op het milieu verminderen (71%) en het willen kunnen (blijven) voldoen aan verwachtingen en eisen in de markt (70%). Daarna: het positief beïnvloeden van het imago (65%).
Figuur 2. Motieven van bedrijven om de bedrijfsvoering zo in te richten dat het bijdraagt aan de circulaire economie
Ervaren belemmeringen bij het circulair ondernemen
De meest genoemde belemmeringen zijn dat de investering (tijd, moeite, geld) om bedrijfsprocessen circulair in te richten te hoog zijn (59%) en dat door circulair ondernemen de kostprijs verhoogd wordt (58%). De helft (51%) noemt het ontbreken van een concrete marktvraag.
Samenwerking en ondersteuning
Op dit moment zijn Overijsselse productiebedrijven weinig bekend met bestaande ondersteuningsmaatregelen voor circulair ondernemen. Meer dan negen op de tien bedrijven kennen maatregelen zoals CIRCO tracks, MIT R&D Samenwerkingsprojecten en het Versnellingshuis Circulaire economie niet. Bedrijven hebben het meeste contact over circulariteit met leveranciers, afnemers en collega-ondernemers en veel minder met overheden.
Onderzoeksverantwoording
Voor dit onderzoek werden 5.500 productiebedrijven in de provincie Overijssel en een aantal randgemeenten benaderd. De steekproef kwam uit het LISA vestigingenregister. De uiteindelijke respons bedraagt 531 ingevulde enquêtes. De resultaten zijn gewogen naar grootteklasse en sector en daarmee representatief op deze kenmerken.
Het rapport
Het volledige rapport van de Provincie Overijssel kunt u hier downloaden.
Bram Doms
Dataspecialist
Ralf ten Hove
Onderzoeker