Energiehuis: centraal punt voor hulp bij het verduurzamen van de woning

Doel onderzoek: behoeften en verwachtingen energiehuis

Veel gemeenten hebben momenteel een fysiek of digitaal energieloket waar mensen terechtkunnen voor praktisch advies en ondersteuning bij het verduurzamen van hun woning. Daarnaast bieden andere partijen zoals energieadviseurs en bedrijven verschillende vormen van ondersteuning aan op financieel en technisch gebied. Hierdoor is het voor mensen vaak onoverzichtelijk waar zij terecht kunnen voor hulp.

In het onderzoek is aan woningeigenaren, huurders en particuliere verhuurders gevraagd in hoeverre zij gebruikmaken van de huidige energieloketten. Ook is onderzocht aan welke vormen van ondersteuning zij behoefte hebben. Dit deden we middels kwalitatief onderzoek in de vorm van interviews, gevolgd door kwantitatief onderzoek in de vorm van een online vragenlijst (onderzoeksverantwoording onderaan).    

Resultaten onderzoek

De belofte van het nieuwe energiehuis om alle ondersteuning onder één dak aan te bieden spreekt de doelgroep aan. Er is vooral behoefte aan praktische uitleg over verduurzamingsmaatregelen en advies over subsidies. Woningeigenaren hebben meer behoefte aan maatwerk via een professional die persoonlijk langskomt. Eigenaren verenigd in een vereniging van eigenaren (vve) willen vooral informatie over hoe je kunt verduurzamen in deze specifieke situatie. Huurders willen vooral meer kennis over wat zij zelf kunnen doen aan verduurzaming, naast de rol die de (particuliere) verhuurder heeft.

Betrouwbaarheid, onafhankelijkheid en bereikbaarheid zijn onder de geïnterviewden belangrijke voorwaarden voor zo’n energiehuis. Het meeste vertrouwen ligt bij de gemeente als lokale overheid. Dit lijkt vooral te komen doordat de respondenten ervan uitgaan dat hun eigen gemeente veel lokale kennis heeft.

Gebleken is dat de huidige energieloketten van gemeenten nog te weinig bekend zijn. De helft van de Nederlanders kent deze, en een achtste heeft er werkelijk contact mee gehad. De bekendheid is het grootst onder bewoners met een koopwoning. Het onderzoek laat zien dat het toekomstige energiehuis een behoefte lijkt te vervullen voor wie al aan het verduurzamen is of plannen heeft om dat te gaan doen, zowel bewoners die zelf eigenaar zijn van de woning als verhuurders.

Europese verplichting

Met een energiehuis wordt invulling gegeven aan de Europese verplichting uit de Energy Performance of Buildings Directive (EPBD) IV. Het uitgangspunt hiervan is dat via een ‘one-stop-shop’ bewoners, mkb’ers en eigenaren van maatschappelijk vastgoed op één plek (eenduidige) informatie, ondersteuning en communicatie kunnen vinden over verduurzamingsmaatregelen. Het energiehuis moet hiervoor zo worden ingericht dat het overal in Nederland dezelfde basisfaciliteiten biedt. Voor gemeenten wordt de bestaande Handreiking Kwaliteit Energieloketten aangepast met de resultaten uit het onderzoek van Ipsos I&O. Gemeenten kunnen daarmee hun huidige energieloket verder ontwikkelen naar een energiehuis. Ook lokale behoeften kunnen zij daarin meewegen.  

Onderzoeksverantwoording

Voor dit onderzoek is gebruik gemaakt van mixed methods aanpak: een combinatie van kwalitatief onderzoek en kwantitatief onderzoek. Eerst zijn er interviews afgenomen met in totaal 21 bewoners in verschillende woonsituaties: kopers met en zonder vve, huurders en particuliere verhuurders. Op basis van de interviews zijn de wensen en verwachtingen van bewoners ten aanzien van het energiehuis verkend. De bevindingen zijn vervolgens met een online vragenlijst gekwantificeerd onder 1.383 respondenten. De kwantitatieve resultaten zijn per woonsituatie gewogen op inkomen, leeftijd en opleidingsniveau. Dat wil zeggen: de resultaten over huurders zijn op die kenmerken representatief voor de Nederlandse huurder en de resultaten over woningeigenaren zijn representatief voor de Nederlandse woningeigenaar. Het onderzoek liep van juli tot oktober 2024.

Het volledige rapport is hier te vinden.