Economisch pessimisme neemt toe, maar niet meer mensen in de problemen
Bijna een jaar geleden, in juli 2021, beoordeelde 55 procent de economie nog als goed. Inmiddels betreft dit slechts een kwart (27%). Ook verwacht ruim de helft (55%) dat de economische situatie het komende jaar verder zal verslechteren.
De helft van de Nederlanders (52%) verwacht dat de economische situatie nog verder zal verslechteren het komende jaar. Slechts zestien procent verwacht een verbetering. Daarmee zijn de economische prognoses van burgers een stuk pessimistischer dan tijdens de coronacrisis (afgezien van de eerste meting maart en mei 2020 toen het virus net opkwam).
Deel Nederlanders dat last heeft van prijsstijgingen is stabiel
Ondanks dit pessimisme hebben de meeste Nederlanders nog altijd geen last van prijsstijgingen. Dertig procent heeft dat wel in enige (24%) of ernstige (6%) mate, maar ten opzichte van april is dit niet toegenomen.
Een aantal groepen hebben hier uiteraard meer last van dan anderen. Tussen haakjes het percentage mensen dat financieel in de problemen komt door de prijsstijgingen.
- Mensen met een minimum (16%) of beneden modaal (15%) inkomen.
- Mensen die nu zouden stemmen op PVV (16%)
- Nederlanders met een niet-westerse migratieachtergrond (15%)
- Mensen die alleen wonen (18%)
- Inwoners grote steden (Amsterdam, Rotterdam en Den Haag: 11%)
- Inwoners van Limburg (12%)
Slechts vijftien procent vindt huidige compensatie voldoende
We legden – net als in april – respondenten de volgende huidige compensatieregeling voor:
“Op dit moment compenseert het kabinet burgers voor de prijsstijgingen. Er is een energiebelastingverlaging en een accijnsverlaging op brandstof voor iedereen. En via de gemeente wordt 800 euro gecompenseerd voor de laagste inkomens.”
Vervolgens vroegen wij hen wat ze vinden van deze regeling. Slechts 15 procent vindt de regeling voldoende. Dat is duidelijk minder dan in april (24%). Ook zien we dat het percentage dat vindt dat we alle burgers meer moeten compenseren is gestegen van 29 naar 36 procent.
Wie vindt de compensatie voldoende?
Van de kiezersgroepen zijn VVD-kiezers (29%) het vaakst geneigd te zeggen dat de huidige compensatie voldoende is. Toch betreft dit nog een minderheid. Ook Nederlanders die meer dan twee keer modaal verdienen zijn vaker dan gemiddeld deze mening toegedaan (26%).
Wie wil meer compensatie voor alle burgers?
De meerderheid van de PVV-kiezers (56%) wil meer compensatie voor alle burgers. Evenals 57 procent van de Nederlanders met een niet-westerse migratieachtergrond en 53 procent van de alleenstaande ouders.
Wie wil alleen extra compensatie voor lage inkomens?
Kiezers van linkse partijen zijn deze mening vaak toegedaan waaronder meerderheid van de PvdA- (55%) en GroenLinks-kiezers (54%). Ook 65-plussers zeggen dit vaker dan gemiddeld (48%, gemiddeld is 35%), net als minima (46%).
Onderzoeksverantwoording
Dit onderzoek – uitgevoerd in opdracht van de NOS – vond plaats van vrijdag 10 tot maandagochtend 13 juni 2022. In totaal werkten 2.151 Nederlanders van 18 jaar of ouder mee. Het grootste deel van de steekproef (n=1.921) is afkomstig het I&O Research Panel, 230 respondenten deden mee via PanelClix. Dit zijn allen Nederlanders met een niet-westerse migratieachtergrond. De onderzoeksresultaten zijn gewogen op geslacht, leeftijd, regio, opleidingsniveau en stemgedrag bij de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2021. De weging is uitgevoerd conform de richtlijnen van de Gouden Standaard. Hiermee is de steekproef representatief voor de kiesgerechtigde Nederlandse inwoners (18+), voor wat betreft deze achtergrondkenmerken. Bij onderzoek is er sprake van een betrouwbaarheidsinterval en onnauwkeurigheidsmarges. In dit onderzoek gaan we uit van een betrouwbaarheid van 95 procent.
Het volledige rapport
Asher van der Schelde
Onderzoeker
Peter Kanne
Senior onderzoeksadviseur